بنا به تحقیق جناب ستار نژاد این روستا یکی از روستاهای مهم و تاریخی شهرستان مراغه است که تحقیقات نشان از آن دارد که روستای آغاجری یکی از طوایف مهم در دوره صفوی بوده که ردپاهای از این طایفه مهم آغاجری که امروزه در لرستان و کهگیلویه قابل مشاهده است محسوب می شود. در کتاب سفرنامه تاریخی لرستان چنین آمده است: طوایف این منطقه از سه طایفه بزرگ بنام‌های آغاجری، باوی و جاکی تشکیل شدند به نظر می رسد طایفه آغاجری در دوره صفویه به این منطقه مهاجرت کردند(ص 24، 1362). و در تاریخ منتظم ناصری نیز از طایفه آغاجری مطالبی اشاره شده است. در مقاله جناب آقای دکتر خالقی مقدم اشاره شده که آغاجری در منطقه قبچاق و در کنار رود ولگا زندگی می کردند که بعدها به ایران مهاجرت کردند .
طایفه ای از آنها را امروزه در مراغه می توان مشاهده کرد. قومی که در کتب فراوانی از آنها نام برده شده و از دلاوری‌های آنها بسیار یاد شده .
در مورد وجه تسمیه آغاجری در کتب مختلف چنین آمده است :
در فرهنگ آذربایجانی فارسی(ترکی) تالیف بهزاد بهزادی، انتشارات فرهنگ معاصر، چ2 1382 ص 102
آغا (ا.)- 1- آقا، بزرگ، سرور. 2- روحانی، حاکم. 3- ارباب، مالک .
همچنین صفحه 103
آغاج ( ا.)- 1- درخت. 2- چوب، ترکه. 3- فرسخ، فرسنگ، معادل 6 کیلومتر .
آغاج لی (ص.)- پر درخت، دارای چوب دستی.
در " فرهنگ لغات فارسی- انگلیسی ترکی استانبولی رهنما"، تالیف دکتر قدیر گلکاریان، انتشارات رهنما، چاپ اول 1380 صفحه 33 برای معادل ترکی و انگلیسی آغا چنین آمده است:
آغا –
Bey, beyefendi
Eunuch( fem. of آقا used in : آغاانیس
در این کتاب " آغا" در ترکی به " بای" و " بای افندی" ترجمه شده، بای لقب بزرگان یا نوعی مقام برای بزرگان است. همچنین به " بای افندی" نیز ترجمه کرده که تاکیدی بر بزرگی " آغا" میباشد.
کتاب؛ پیوستگی قومی و تاریخی اوغوز- ایل قشقائی ایران، قبیله (قایی – قشقائی)، پژوهش و گردآوری حسین جِدی(بایات)، انتشارات نوید شیراز، چاپ اول 1378 بخوبی موضوع را نشان میدهد و آنرا هم " آغاج یئرلی" و " آغاجئرلی" نوشته است
سعید ستارنژاد دانش آموخته کارشناسی باستان شناسی از دانشگاه سراسری محقق اردبیل
