.
.
روستای ورجوی
ورجوی یکی از روستاهای استان آذربایجان شرقی است که در دهستان قره‌ناز بخش مرکزی شهرستان مراغه واقع شده‌است. این روستا، مرکز دهستان قره‌ناز می‌باشد. این روستا، مرکز دهستان قره‌ناز می‌باشد.و براساس سرشماری مرکز آمارایران در سال 1390، جمعیت آن 3286 نفر ودارای 1001خانوار بوده‌است.
روستاي ورجوي در 5کیلو متری جنوب شهر مراغه با باغ های انگور و بادام و میوه های تازه كه تابش نور خورشید بر فراز آن تازگی خاصی به آن می افزاید وبه روح هر انسان پژمرده ای طراوت لطیفی می بخشد .
ازجمله مناطق دیدنی این روستا میتوان به معبدبزرگ مهر، حمام قدیمی قاجاریه ، وچشمه همیشه جاری ورجوی اشاره کرد.این روستای بزرگ یکی از صادرکننده های بزرگ محصولات کشاورزی منطقه ای به حساب می آید مهمترین محصول این روستا که در استان واقعا بی نظیر است میوه انگور می باشد در این روستا نزدیک به ۳۵ - الی ۴۰ نوع انگور مختلف یافت می شود.
روستاي ورجوي در 5کیلو متری جنوب شهر مراغه با باغ های انگور و بادام و میوه های تازه كه تابش نور خورشید بر فراز آن تازگی خاصی به آن می افزاید وبه روح هر انسان پژمرده ای طراوت لطیفی می بخشد .
ازجمله مناطق دیدنی این روستا میتوان به معبدبزرگ مهر، حمام قدیمی قاجاریه ، وچشمه همیشه جاری ورجوی اشاره کرد.این روستای بزرگ یکی از صادرکننده های بزرگ محصولات کشاورزی منطقه ای به حساب می آید مهمترین محصول این روستا که در استان واقعا بی نظیر است میوه انگور می باشد در این روستا نزدیک به ۳۵ - الی ۴۰ نوع انگور مختلف یافت می شود.
بنابه آمار دهیاری، این روستا دارای 54 هکتار مساحت می باشد مردم این روستا درجنگ تحمیلی 53 نفرشهید تقدیم اسلام نمودند.
تحقيق و بررسي مشخصات معماري حــمام ورجوی
حدوداً به دوره قاجاريه يعني بسالهاي 1100 به بعد بر مي گردد كه با همكاري اهالي روستاي آن زمان و توسط معمار تبريزي كه اسمش مشخص نيست ساخته شده كه نسبت به بناهاي دوره قاجاريه از شاخص هاي بارزي برخوردار است از جمله ويژگي هاي شاخصي ويژگي هاي شاخصي كه اين حمام داراست استفاده از انواع طاقها و قوسهاست و ستون هي منفرد بوده و طوري طراحي كرده اند كه طاق ها روي ديوار ها كه نقش ستون دار نوشته اند و شكل هندسي فضاي رخت كن و گرماخانه را صليبي در آورده اند كه در دوره خود بي نظير است از نظر اقتصادي اگر توجه كنيم همه مصالح اين بنا بوم آور و از نزديكترين مكان گرد آوري شده اند و از نظر فرهنگي اگر برسي كنيم مي بينيم تمام اعتقادات مذهبي و قومي و طبقاتي را رعايت كرده اند از جمله شيوه معماري و طاق هاي كه استفاده كرده اند و نيز با اينكه چشمه در نزديكي حمام قرار داشته با اين همه چاهي جداگانه براي انجام اعمال طهارت (وضو – غسل) كنده بودند كه به اعتقاد ديني آب چشمه را چون براي آشاميدن عموم استفاده مي شد .
.
.
توضيح بنا
در اين بنا شرايط اقليمي منطقه يك منطقه سردسير را كاملاً رعايت كرده اند مصالح كار شده در اين بنا : سنگ لاشه ،آجر ، آهك ، ملات ساروج ، قير و اندود براي عايق كاري – وبه گفته ريش سفيدان اهالي روستا براي اجراي طاق ها از زرده تخم مرغ استفاده كرده اند.
تا ارتفاع سه متري ديوارهاي كناري و تا ارتفاع 190سانتي متري ديوارهاي داخلي و نيز كف بنا تماماً از سنگ كار شده و با قیرعايق كاري كرده اند و ديوارهاي بيروني و طاق ها را از آجر كار كرده اند .
اين بنا كاملا در دل خاك فرو رفته و فقط گنبد و ديوارهاي كناري تا دو متر بالا رفته كه ديوارهاي كناري بيرون بيشتر براي محصور كردن بنا كار شده اند . از فضاي بيروني كه وارد فضاي داخلي مي شويم پنج پله تا هشتي (ورودي) مي خورد و از هشتي تا رختكن سه پله و از رختكن تا ميان درب دو پله و كف گرمخانه و ميان در تقريباً هم سطح اند بطوري كه هشتي از همه فضاها بالاتر و گرمخانه از همه فضا ها پايين تر است كه اين بدليل تبادل حرارتي و خنكي در تابستان و زمستا بوده و ميان در آن به شكل مارپيچ است كه دماي هواي آن از گرمخانه نسبتاً خنكتر و از رختكن نسبتاً گرمتر بوده كه اين باعث مي شد از فضاي گرم گرمخانه مستقيماً وارد فضاي سرد نشوند يا بر عكس از هواي سرد مستقيم وارد هواي گرم نشوند.
در وسط رختكن حوض آبي قرار داشته و نيز در كف آن استخري به اندازه 2*2 به عمق يك متر كه با آب و لرم و نسبتاً سرد پر مي كردند تا بعد از استحمام و قبل از اينكه وارد رختكن شوند با كاسه از آب آن بر سر و بدن خود مي ريختند تا دماي بدنشان متناسب با دماي فضاي رختكن باشد و وجود حوض ها وسط رختكن نيز براي ايجاد خنكي در تابستان و چ.ن زير نور گيرها قرار داشته ايجاد روشنا ئي بيشتر مي كرد.
اين حمام داراي سه خزنه بوده كه آب آنها از آب چشمه و چاهي كه كنده بودند تأ ميين مي شد و از آب خزانه گرم و لرم براي استفاده در ديگر فضاها بوسيلهد لوله هاي سفالي از داخل ديوارها به گرمخانه وديگر فضاها انتقال مي دادند.
كه بعد ها سيستم لوله كشي آن عوض شد و از استفاده مستقيم آب خزانه ها به علت غير بهداشتي بودن جلوگيري كرده اند و فضاي گرمخانه را بصورت نمره تقسيم بندي كرده اند . از طريق گربه روهايي كه در زير قسمت گرمخانه تعبير كرده اند به كف گرمخانه هدايت مي كردند و آتش به تمام كف گرمخانه نفوذ مي كرد و دود اضافي آن از طريق دودكش هايي كه در وسط ديوارها تعبير كردهاند به بيرون انتقال مي يافت و گربه روها به ارتفاع 90 سانتي متر و به عرض 80سانتيمتر با آجر كار شده تا هم گرما خوب هدايت شود و هم دوده هاي بجا مانده به آساني پاك شوند . سوخت موتور كم و هزينه بر بودن از چوب ودر 70 تا 80 سال اخير از گازوئيل استفاده مي كردند.
اين بنا در كنار مسجد واقع شده كه در قديم حمام را جاي مقدسي مي شمردند و مراسمات زيبايي را مثل حنابندان و عروسي را در حمام انجام ميدادند و ملاحظاتي نيز جهت استفاده مردان و زنان داشتند بطوري كه از ساعت 4 بعد از ظهر تا ساعت 9 شب و همچنين از اذان صبح تا طلوع خورشيد براي آقايان و از طلوع خورشيد تا ساعت 4 بعد از ظهر براي خانم ها بوده و نيز در ماه مبارك رمضان حمام شبانه روز براي عموم باز بوده است و در زمان قديم چون اعيان نيز در حمام عمومي استحمام مي كزدند و خود را از مردم جدا نمي كردند براي آنها جاي خصوصي در سمت راست گرمخانه اختصاص مي دادند كه داراي خزانه دستك بود يعني آب ريخته مي شد و با دست از آن به روي خود مي ريختند.
اين مطالب در مورخه 25/8/1385 براساس گفته هاي ريش سفيدان ورأوي و نديده حاج ميرزا بنام محمد پروين توسط آقاي علي اكرمي آذر ورجوي تهيه و تنظيم گرديده است.
برداشتی آزاد از پایگاه اینترنتی اطلاع رسانی ورجوی
جهت مشاهده مقاله روستای ورجوی به قلم جناب ستار نژاد کلیک کنید
